Wizyta senatorów rozpoczęła się od spotkania z zastępcą przewodniczącego Zgromadzenia Narodu Kazachstanu Leonidem Prokopienką i członkami tego Zgromadzenia. Senatorowie w parlamencie Kazachstanu spotkali się z sekretarzem Komitetu ds. Współpracy Międzynarodowej, Obrony i Bezpieczeństwa Senatu Tuleubekiem Mukaszewem oraz członkiem tego komitetu, a jednocześnie członkiem Grupy ds. Współpracy z Parlamentem Rzeczypospolitej Polskiej Nurżanem Nursypatowem.

Politycy rozmawiali o roli, jaką odgrywa Zgromadzenie skupiające ponad tysiąc związków kulturalnych, w tym Związek Polaków Kazachstanu, o reformie konstytucji Kazachstanu z 2017 roku oraz o relacjach między obu państwami. Parlamentarzyści z Polski dyskutowali również o współpracy gospodarczej i politycznej, a także o wymianie młodzieży. Członkowie Zgromadzenia podziękowali polskiej delegacji za otwartość i liczne wizyty najwyższych przedstawicieli państwa polskiego.

Zarówno w Zgromadzeniu Narodu Kazachstanu, jak i w parlamencie senatorowie mówili o opiece polskiego Senatu nad Polakami żyjącymi na całym świecie. Mówili o wymiarze materialnym tej opieki oraz działaniach mających na celu pokonanie wszystkich barier związanych z powrotem do ojczyzny tych Polaków, którzy tego chcą.

Senatorowie podkreślili, że los rodaków w Kazachstanie jest dla nich, jako przedstawicieli tej izby polskiego parlamentu, która opiekuje się Polakami za granicą, sprawą olbrzymiej wagi. Mówili, że zachowują w pamięci losy dziesiątków tysięcy Polaków, którzy w ramach represji stalinowskich zostali w nieludzkich warunkach bydlęcymi wagonami wywiezieni do Kazachstanu. Politycy zwrócili uwagę, że mimo oddalenia od ojczyzny, mimo represji, mimo codziennej walki o przetrwanie nasi rodacy przez te wszystkie lata zachowali polskość i przekazywali jej dziedzictwo swoim dzieciom i wnukom. Zdaniem parlamentarzystów z Polski państwo polskie i wszyscy Polacy winni im pamięć i pomoc tym, którzy na nią liczą. Wskazywali, że dlatego w pracach Senatu zawsze ważne miejsce zajmują działania na rzecz rodaków mieszkających w Kazachstanie. Od początku istnienia odrodzonego Senatu Rzeczypospolitej Polskiej senatorowie zabiegali o objęcie Polaków w Kazachstanie opieką państwa polskiego, w tym także opieką konsularną, a w dalszej kolejności – umożliwienie im powrotu do macierzy.

Podczas trwających cztery dni spotkań z Polakami w Astanie, Karagandzie, Pierwomajce oraz stolicy Kirgistanu, Biszkeku, senatorowie wyrazili ubolewanie, że potomkowie wysiedlonych Polaków, pomimo płynących przez ostatnie ćwierćwiecze deklaracji pomocy z Polski i pomimo uchwalenia w 2000 roku ustawy o repatriacji nie mieli dotąd realnej szansy na osiedlenie się w Polsce. Dlatego w 2017 roku parlament uchwalił nowelizację ustawy o repatriacji, umożliwiającą udzielenie odpowiedniej pomocy osobom osiedlającym się w Polsce na mocy tejże ustawy. „Ten dokument ma wymiar nie tylko symboliczny, ale i praktyczny” –powiedział senator Artur Warzocha. Poinformował o uprawnieniach, jakie daje obecnie ta ustawa osobom, które zdecydują się na powrót do ojczyzny.

„Przyjechaliśmy tu – zapewnili senatorowie – żeby jako przedstawiciele izby wyższej parlamentu uważnie wsłuchiwać się we wszystkie sygnały napływające od osób powracających do macierzy i dołożymy wszelkich starań, aby nowe przepisy dotyczące repatriacji odpowiadały na rzeczywiste potrzeby, a zasady funkcjonowania tych przepisów były klarowne i zrozumiałe”.

Najliczniejszą grupę podczas spotkań z senatorami stanowili lekarze, rehabilitanci oraz inni pracownicy instytucji medycznych, którzy są zainteresowani powrotem do Polski.

Podczas pobytu w Kazachstanie delegacja odwiedziła w Karagandzie katedrę pw. Matki Bożej Fatimskiej – Matki Wszystkich Narodów, gdzie złożyła kwiaty na grobie błogosławionego księdza Władysława Bukowińskiego, a następnie udała się do świątyni pw. Maryi Matki Kościoła wybudowanej przez Zgromadzenie Księży Marianów. Senatorowie złożyli tam kwiaty pod tablicą upamiętniającą deportowanych i represjonowanych. W budynku oratorium prowadzonym przez Księży Marianów z Polski senatorowie wręczyli Karty Polaka Rodakom mieszkającym w Karagandzie.

Kolejnym punktem wizyty było spotkanie z Polakami w „Domu Polskim” we wsi Pierwomajka, w większości zamieszkałej przez naszych rodaków.

Wizyta senatorów w Kirgistanie miała głównie charakter polonijny –  spotkali się oni z Polakami zrzeszonymi w jedynej organizacji działającej w Biszkeku: Polskim Stowarzyszeniu Kulturalno-Oświatowym „Odrodzenie”. Drugiego dnia zostali przyjęci przez szefa Państwowej Agencji ds. samorządu i relacji etnicznych. W parlamencie Kirgistanu podczas spotkania z grupą deputowanych, której przewodniczył Imanliev Kanybek, senatorowie podziękowali za opiekę, którą są objęci kirgiscy Polacy. Zapewnili, że doceniają przychylność władz państwowych wobec działalności kulturowej  naszych rodaków. Na zakończenie wizyty delegacja spotkała się ze studentami Filologii Słowiańskiej Kirgiskiego Narodowego Uniwersytetu Państwowego w Biszkeku, gdzie działa Katedra Języka Polskiego.

Polska społeczność w Kazachstanie liczy oficjalnie ok. 34 tysięcy osób i zajmuje piętnaste miejsce pod względem liczebności wśród ponad 130 narodowości zamieszkujących terytorium tego państwa. Mieszka głównie w centrum i na północy kraju.

Polacy w Kirgistanie stanowią jedną z najmniejszych słowiańskich diaspor. W tym kraju mieszka od 100 do 200 osób narodowości i pochodzenia polskiego. Są to represjonowani i zesłani do Kazachstanu (oraz ich potomkowie), którzy przyjechali do Kirgistanu, wysiedleni w czasie II wojny światowej z Karelii, a uprzednio przesiedleni tam z Ukrainy, oraz osoby, które nie podlegały przesiedleniom, lecz dobrowolnie przyjechały do Kirgistanu.

senat.gov.pl

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha

Foto: senator Artur Warzocha